بلاک چین چیست ؟ (blockchain)

بلاک چین، یک دفتر کل مشترک و تغییرناپذیر است که برای ردیابی و ثبت معاملات و دارایی‌ها در شبکه‌های کسب‌وکار مورد استفاده قرار می‌گیرد. دارایی‌ها می‌توانند ملموس باشند (مانند خانه‌ها، خودروها، پول نقد، زمین) یا ناملموس (مانند مالکیت فکری، حق اختراع، کپی‌رایت، برندها). این سیستم به کاهش ریسک و هزینه‌ها کمک می‌کند و امکان ردیابی و معامله انواع دارایی‌های ارزشمند را فراهم می‌آورد.

چرا بلاک چین مهم است؟

کسب‌وکارها بر مبنای اطلاعات پیش می‌روند. هر چه اطلاعات سریع‌تر و دقیق‌تر باشند، بهتر است. بلاکچین به دلیل ارائه اطلاعات فوری، مشترک و قابل مشاهده در یک دفتر کل تغییرناپذیر، ایده‌آل است. تنها اعضای مجاز شبکه به این اطلاعات دسترسی دارند. بلاکچین می‌تواند سفارشات، پرداخت‌ها، حساب‌ها، تولید و موارد دیگر را به خوبی ردیابی کند، و اعضا با داشتن یک دیدگاه مشترک از حقیقت، اعتماد بیشتری خواهند داشت که باعث افزایش کارآیی و فرصت‌های جدید می‌شود.

عناصر کلیدی بلاک چین

• • تکنولوژی دفتر کل توزیع‌شده: همه اعضای شبکه به دفتر کل توزیع‌شده و سوابق تغییرناپذیر معاملات دسترسی دارند که این تلاش‌های تکراری را حذف می‌کند.
  • سوابق تغییرناپذیر: هیچ عضوی نمی‌تواند معامله‌ای را پس از ثبت در دفتر کل تغییر دهد. اگر خطایی رخ دهد، باید معامله جدیدی برای تصحیح خطا اضافه شود و هر دو معامله قابل مشاهده خواهند بود.
  • قراردادهای هوشمند: مجموعه‌ای از قوانین به نام قراردادهای هوشمند در بلاکچین ذخیره و به‌صورت خودکار اجرا می‌شوند تا معاملات را سرعت ببخشند.

نحوه کار بلاکچین

1. 1. ثبت معامله به‌عنوان بلوک داده: هر معامله به‌عنوان یک بلوک داده ثبت می‌شود که حرکت یک دارایی ملموس یا ناملموس را نشان می‌دهد.
   2. اتصال بلوک‌ها: این بلوک‌ها به هم متصل می‌شوند و زنجیره‌ای از داده‌ها را تشکیل می‌دهند که با حرکت یا تغییر مالکیت دارایی‌ها به هم پیوند می‌خورند.
   3. تشکیل زنجیره‌ای غیرقابل تغییر: هر بلوک جدید، بلوک قبلی را تأیید می‌کند و یک دفتر کل تغییرناپذیر و قابل اعتماد از معاملات ایجاد می‌کند.

مزایای بلاک چین چیست؟

• • اعتماد بیشتر: اعضای شبکه محدود می‌توانند به دقت و زمان‌بندی داده‌ها اعتماد کنند و سوابق محرمانه بلاکچین تنها با اعضای مجاز به اشتراک گذاشته می‌شود.
  • امنیت بیشتر: توافق تمامی اعضا برای دقت داده‌ها ضروری است و پس از تأیید، هیچ معامله‌ای قابل تغییر نیست. حتی مدیر سیستم نمی‌تواند معامله‌ای را حذف کند.
  • کارآیی بیشتر: با داشتن یک دفتر کل توزیع‌شده، تکرار بیهوده رکوردها حذف می‌شود و قراردادهای هوشمند به‌صورت خودکار اجرا می‌شوند تا معاملات سرعت یابند.

انواع شبکه‌ بلاک چین چیست؟

1. 1. شبکه‌های بلاکچین عمومی: شبکه‌های عمومی که هر کسی می‌تواند به آن بپیوندد و مشارکت کند، مانند بیت‌کوین. این شبکه‌ها ممکن است به قدرت محاسباتی بالا نیاز داشته باشند و امنیت کمتری داشته باشند.
   2. شبکه‌های بلاکچین خصوصی: شبکه‌های خصوصی که توسط سازمانی اداره می‌شوند و کنترل می‌کنند که چه کسی مجاز به مشارکت است. این شبکه‌ها می‌توانند پشت یک فایروال شرکتی اجرا شوند.
   3. شبکه‌های بلاکچین مجوزدار: شبکه‌هایی که نیاز به دعوت‌نامه یا مجوز برای پیوستن دارند، چه خصوصی و چه عمومی.
   4. بلاکچین کنسرسیومی: شبکه‌هایی که توسط چندین سازمان مدیریت می‌شوند و مسئولیت‌های نگهداری بلاکچین را به اشتراک می‌گذارند.

ویژگی بلاک چین چیست؟

بلاکچین ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که آن را به یک فناوری قدرتمند و کاربردی تبدیل کرده است. این ویژگی‌ها باعث شده‌اند بلاک چین در حوزه‌های متنوعی از مالی و بهداشت گرفته تا زنجیره تأمین و انرژی کاربرد داشته باشد.

بلاکچین به دلیل شفافیت، امنیت، و غیرمتمرکز بودن، پتانسیل تغییر بسیاری از صنایع را دارد و آینده‌ای نویدبخش در پیش روست.

در ادامه به مهم‌ترین ویژگی‌های بلاک چین اشاره می‌کنیم:

غیرمتمرکز بودن (Decentralization): اطلاعات در بلاکچین به جای ذخیره در یک سرور مرکزی، در شبکه‌ای از گره‌ها (Nodes) توزیع می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود سیستم به‌طور کلی مقاوم‌تر و کمتر آسیب‌پذیر در برابر هک یا خرابی شود.

شفافیت (Transparency) : تمامی تراکنش‌ها در بلاکچین ثبت و برای همه اعضای شبکه قابل مشاهده است. این شفافیت باعث ایجاد اعتماد در میان کاربران و کاهش تقلب می‌شود.

امنیت بالا (Security) : استفاده از رمزنگاری پیشرفته برای حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها. تغییر اطلاعات ثبت‌شده در بلاکچین عملاً غیرممکن است، زیرا هر بلاک به بلاک قبلی متصل است.

تغییرناپذیری (Immutability) : داده‌هایی که یک‌بار در بلاکچین ثبت می‌شوند، قابل تغییر یا حذف نیستند. این ویژگی برای کاربردهایی مانند قراردادهای هوشمند یا سوابق مالی بسیار حیاتی است.

قابلیت ردیابی (Traceability) : بلاکچین امکان ردیابی تاریخچه کامل تراکنش‌ها یا تغییرات داده‌ها را فراهم می‌کند. این ویژگی در زنجیره تأمین و ردیابی کالا بسیار مفید است.

کارایی و اتوماسیون (Efficiency & Automation) : استفاده از قرارداد هوشمند (Smart Contracts) برای خودکارسازی فرایندها و کاهش نیاز به واسطه‌ها. کاهش هزینه‌ها و زمان در تراکنش‌ها و سایر عملیات.

مقاوم در برابر سانسور (Censorship Resistance) : هیچ فرد یا سازمانی نمی‌تواند به‌تنهایی داده‌های موجود در بلاکچین را کنترل یا حذف کند. این ویژگی به معنای آزادی بیشتر در دسترسی به اطلاعات است.

مقیاس‌پذیری (Scalability) : بسته به نوع بلاکچین (مانند خصوصی، عمومی یا کنسرسیومی)، مقیاس‌پذیری برای کاربردهای مختلف قابل تنظیم است.

توزیع‌شدگی (Distributed Ledger) : داده‌ها در یک دفتر کل توزیع‌شده ذخیره می‌شوند که بین همه گره‌های شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود. این ویژگی خطای انسانی و امکان دستکاری داده‌ها را کاهش می‌دهد.

پایداری و دوام (Durability) : به دلیل وجود کپی‌های متعدد از اطلاعات در گره‌های مختلف، حتی در صورت خرابی بخشی از شبکه، داده‌ها از بین نمی‌روند.

انعطاف‌پذیری (Flexibility) : بلاکچین قابلیت سفارشی‌سازی برای انواع کاربردها، از ارزهای دیجیتال گرفته تا مدیریت هویت، دارد.

اعتمادسازی (Trustless) : در بلاکچین نیازی به اعتماد به واسطه‌ها یا طرف‌های ثالث نیست؛ قوانین و پروتکل‌های شبکه شفاف و خودکار هستند.

کاربرد بلاک چین چیست؟

رهبران صنعت از بلاک چین برای حذف اصطکاک، ساخت اعتماد و ایجاد ارزش‌های جدید استفاده می‌کنند. بلاکچین یک فناوری نوآورانه است که کاربردهای گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف دارد. برخی از بخش‌های کلیدی شامل:

• زنجیره تأمین
• مراقبت‌های بهداشتی
• دولت
• خرده‌فروشی
• رسانه و تبلیغات
• نفت و گاز
• ارتباطات از راه دور
• تولید
• بیمه
• خدمات مالی
• سفر و حمل و نقل

ارزهای دیجیتال و مالی: مانند بیت‌کوین و اتریوم، که از بلاکچین به‌عنوان زیرساخت برای تراکنش‌های امن و غیرمتمرکز استفاده می‌کنند.

انتقالات مالی: کاهش هزینه‌ها و زمان انتقال پول در سطح بین‌المللی بدون واسطه.

قراردادهای هوشمند: اجرای خودکار توافقات با شرایط از پیش تعیین‌شده.

مدیریت زنجیره تأمین و ردیابی کالا: ثبت اطلاعات دقیق و غیرقابل‌تغییر درباره منشأ و مراحل تولید و توزیع کالا.

شفافیت: کاهش تقلب و بهبود اعتماد در زنجیره‌های تأمین.

احراز هویت: مدیریت امن و غیرمتمرکز اطلاعات شخصی و مدارک هویتی.

پیشگیری از سرقت هویت: افزایش امنیت اطلاعات شخصی.

شفافیت و امنیت سیستم‌های رأی‌گیری: اطمینان از صحت و عدم دستکاری در نتایج انتخابات.

افزایش مشارکت: امکان رأی‌گیری از راه دور.

مدیریت سوابق پزشکی: نگهداری ایمن سوابق بیماران با حفظ حریم خصوصی.

ردیابی داروها: پیشگیری از ورود داروهای تقلبی به بازار.

قراردادهای هوشمند: ثبت و انتقال مالکیت به‌صورت دیجیتال و خودکار.

شفافیت: کاهش تقلب در معاملات ملکی.

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT): ثبت و انتقال مالکیت آثار هنری دیجیتال.

حفظ حق‌المالکیت معنوی: جلوگیری از سرقت آثار و تخلفات کپی‌رایت.

اقتصاد مجازی در بازی: ایجاد آیتم‌های منحصر به فرد با استفاده از NFTها.

مالکیت واقعی در بازی: بازیکنان می‌توانند دارایی‌های درون بازی را در دنیای واقعی خریدوفروش کنند.

مدیریت انرژی: ردیابی و مدیریت مصرف و تولید انرژی‌های تجدیدپذیر.

کاهش کربن: استفاده از بلاکچین برای اجرای پروژه‌های کاهش انتشار کربن.

اتوماتیک‌سازی فرایند بیمه: استفاده از قراردادهای هوشمند برای تسریع در پرداخت خسارت.

شفافیت در مطالبات بیمه: جلوگیری از تقلب در درخواست‌های بیمه.

سوالات متداول درباره بلاک چین چیست؟

تفاوت بین بیت‌کوین و بلاک چین چیست؟ بیت‌کوین یک ارز دیجیتال است که از تکنولوژی بلاکچین به‌عنوان دفتر معاملات خود استفاده می‌کند.

پلتفرم بلاکچین IBM و Hyperledger چگونه به هم مرتبط هستند؟ پلتفرم بلاکچین IBM توسط تکنولوژی Hyperledger قدرت می‌گیرد و می‌تواند توسعه‌دهندگان را به توسعه‌دهندگان بلاکچین تبدیل کند.

آیا می‌توانم در هر کلاودی که می‌خواهم استقرار دهم؟ بله، نرم‌افزار پلتفرم بلاکچین IBM برای استقرار در Red Hat® OpenShift® بهینه‌سازی شده است و انعطاف‌پذیری بالایی را برای انتخاب محل استقرار اجزای شبکه بلاکچین فراهم می‌کند.

نوشته شده در : داشنامه کیوی ایندکس