شاخص اقتصادی و تاثیر آن در بازار مالی

عوامل مختلفی در بازار مالی باعث تغییرات قیمت و نوسانات بازار می شوند که یکی از آنها، انواع شاخص اقتصادی می‌باشد.

شاخص اقتصادی در اکثر کشورهای دنیا که اقتصاد پویا و سالمی را دنبال می‌کنند، بسیار جدی گرفته می‌شود.

همچنین این موضوع مورد توجه بیشتر معامله‌گران خرد و همچنین تاجران و سرمایه‌گذاران بزرگ نیز قرار می‌گیرد.

شاخص اقتصادی به منظور سنجیدن رشد اقتصاد و میزان سلامت سیاست‌های مالی یک کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شاخص اقتصادی جنبه‌های مختلفی از اندازه‌گیری داده‌های اقتصادی، در مقیاس کلان زمینه‌های مختلفی را شامل می شود، که مهم ترین آنها عبارت است از:

• شاخص قیمت مصرف کننده (CPi),
• شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP),
• شاخص تولید ناخالص ملی (GNP),
• شاخص نرخ اشتغال

و دیگر شاخص اقتصادی اشاره کرد که در ادامه به توضیح مفهومی هر یک از آنها می‌پردازیم.

مزیت بررسی و استفاده از شاخص‌ اقتصادی برای معامله‌گران چیست؟

سرمایه‌گذاران با بررسی شاخص اقتصادی برای انواع بازارهای مالی از جمله: فارکس، بورس، ملک، خودرو و ارز دیجیتال، می‌توانند در احتمال موفقیت و میزان سود و ضرر خود و همچنین زمانبندی سرمایه گذاری و روند معاملات، بازدهی بهتری را برای خود رقم بزنند.

گرچه باید این موضوع را مورد توجه قرار دهید، که تفسیر داده‌های این شاخص اقتصادی ، کار ساده‌ای نیست و گاهی پیش‌بینی‌هایی که راجع به آنها می‌شود با شکست مواجه شده و معامله‌گران را متحمل ضرر می‌کند.

بررسی شاخص اقتصادی در کلیه بازارهای مالی و همچنین در نقاط مختلف جهان بسیار تاثیرگذار است و می‌تواند نقشه راهی برای معامله گران باشد.

مفهوم شاخص چیست؟

در کل کلمه شاخص یا ایندکس به معنای نمایش نتیجه ای از محاسبات و اندازه‌گیری داده های موجود، برای ارزش گذاری هر اطلاعاتی است.

شاخص اقتصادی بر اساس ورودی‌هایی از جنس اعداد، برای قیمت گذاری در بازه زمانی مختلف را با توجه به نوسانات آن به شما نشان میدهند.

گاهی برای نام بردن از یک سهام، یا کل ارزش یک بازار مالی از کلمه شاخص نیز استفاده می‌شود، همچون؛ شاخص نزدک، شاخصS&P500، شاخص کل بورس تهران و ..

شاخص اقتصادی بر اساس اطلاعاتی از میزان اختلاف در متغیرهای مالی، در بازه زمانی مشخص شده، به صورت درصدی و یا گزارشی از نحوه عملکرد یک نمودار نمایش داده می شود، همچون؛ شاخص نرخ تورم، و شاخص نرخ اشتغال

دسته بندی انواع شاخص اقتصادی:

• شاخص پیشرو (برنامه‌ریزی)
• شاخص منطبق (برسی‌تغییرات‌اقتصادی‌زودگذر)
• شاخص پسرو (نتیجه‌گیری‌برنامه‌ریزی‌قبلی)

توجه؛ تمام شاخص اقتصادی در این سه دسته قرار میگیرند و تمامی آنها باعث نوسانات بلند مدت و کوتاه مدت می شوند.

حتی اگر معامله‌گر فاندامنتالیست نیستید، سعی کنید زمان دقیق اخبار را بدانید، زیرا اخبار اقتصادی، ممکن است موجب از بین بردن دقت تحلیل شما شده و در موارد نادری موجب تغییر روند کل نمودار مورد نظر شود.

در ادامه به بررسی انواع شاخص های اقتصادی می‌پردازیم.

منظور از شاخص پیشرو چیست؟

(leading indicators )

شاخص های پیشرو برای معامله‌گران به منظور پیش‌بینی عملکرد اقتصاد در آینده و همچنین گردش مالی و حرکات بازار سهام، ارز، اوراق قرضه، کریپتو کارنسی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در دسته‌بندی انواع شاخص‌ها، این نوع از گزارش های اقتصادی به عنوان نقشه راه یا برنامه‌ریزی برای حرکات آینده استفاده می‌شود.

به طور مثال؛ معامله‌گران منحنی‌های بازده آینده نگر را مرتباً بررسی و پیگیری می‌کنند.

این امر موجب میشود تا بتوانند، عملکرد بازار سهام و همچنین اوراق قرضه را به علاوه نرخ‌ بهره، که در آینده منتشر می‌شود تحلیل کند.

منحنی بازده چیست؟

در واقع منحنی بازده خطی است که عملکرد نرخ بهره برای اوراق قرضه، که کیفیت اعتباری یکسان دارند اما تاریخ سررسیدهای آنها متفاوت است را به نمایش می‌گذارند. شیب این منحنی می‌تواند نقشه راهی از تغییرات پیش رو نرخ بهره و فعالیت های اقتصادی برای آینده باشد.

نحوه کارکرد شیب منحنی بازده بدین شکل است:

که آن را به عنوان معیاری برای دیگر بدهی‌ها، همچون: وام‌هایی که صاحبان پروژه گرفته‌اند، در نظر می گیریم.

مثال؛ نرخ‌های وام مسکن و یا نرخ وام بانکی و … همچنین برسی شیب منحنی برای پیش‌بینی تغییرات در رشد اقتصادی و تولید نیز مورد استفاده قرار میگیرد.

در نظر داشته باشید طبیعی‌ترین نوع از منحنی بازده و یا عادی‌ترین مدل، آن است که در اوراق قرضه با سررسیدهای بلند مدت برسی میشوند، به دلیل ریسک‌زمانی و نوسانات اقتصادی در دنیا، بازدهی بالاتری نسبت به اوراق قرضه کوتاه مدت دارد.

رایج‌ترین منحنی بازده که تا به حال منتشر شده است و اکثر معامله‌گران از آن استفاده می‌کنند، عبارت است از:

اوراق‌های سه ماهه، ۲ ساله، ۵ ساله، ۱۰ ساله و ۳۰ ساله است. معمولا نرخ‌های منحنی بازده، توسط وب سایت‌های نرخ بهره وزارت خزانه‌داری، در ساعت ۲:۳۰ به وقت تهران در تمام روزهای معاملاتی منتشر می‌شود.

زمانی که خط منحنی بازده، به شکل صاف نمایش داده می‌شود، یعنی بازدهی اوراق کوتاه مدت و بلند مدت بسیار به یکدیگر نزدیک شدند. این امر موجب می‌شود که اکثر معامله‌گران پیش بینی کنند که این یک گذار اقتصادی است.

شاخص‌های منطبق چیست؟

( Coincident indicators )

آن دسته از گزارشات اقتصادی که کاملا گویای اتفاقات گذشته نیستند و همچنین کاملاً آینده نگر هم نیستند، در دسته شاخص‌های منطبق (Coincident indicators) قرار می‌گیرد.

شاخص‌های منطبق با به وجود آمدن تغییر و تحولات در فعالیت‌های اقتصادی، تغییراتی که در اقتصاد کلان بوجود آمده را در زمان حال اندازه‌گیری می‌کنند.

کسانی که می‌خواهند اطلاعات اقتصادی زمان حال را برای تفسیر آینده به کار ببرند استفاده از شاخص‌های منطبق بسیار کارآمد است، در عین حال شما با پیگیری این نوع از اخبار می‌توانید روندی کوتاه مدت، از عملکرد دولت در اقتصاد کشور، یا سهام یک پروژه با خبر شوید.

به طور مثال: شاخص تولید ناخالص داخلی، شاخص سطح اشتغال و شاخص خرده فروشی جزوی از شاخص‌های منطبق می‌باشند.

نکته: برخی از شاخص اقتصادی به دلیل شرایط خاص مانند جنگ و یا تغییر سیاستهای کلان کشورها، جزو شاخص‌های پسرو به حساب می‌آیند همچون؛ شاخص تولید ناخالص داخلی، اما زمانی که تحولات اقتصادی به صورت آنی منتشر می‌شود، این گزارش های اقتصادی، در دسته شاخص‌های منطبق قرار می‌گیرد.

منظور از شاخص‌های پسرو چیست؟

( Lagging indicators )

شاخص اقتصادی که با توجه به اندازه‌گیری مجموعه‌ای از اطلاعات، داده‌های مربوط به یک نمودار را بعد از وقوع رویدادها گزارش می‌کنند، جزو دسته شاخص‌های پسرو به حساب می‌آیند.

شاخص‌های پسرو بهترین روش برای فهمیدن این است، که برنامه‌ریزی صاحبان پروژه یا دولت برای اقتصاد کشور موفق بوده یا خیر.

با تفسیر شاخص‌های پسرو می‌توانید عملکرد نتایج و خروجی برنامه‌ریزی‌های اقتصادی کشور را که در بازه زمانی مشخص شده است

به طور مثال: سه ماه گذشته یا سال گذشته اتفاق افتاده است را بررسی کنید. از جمله شاخص‌های پسرو می‌توان به شاخص تولید ناخالص ملی، شاخص قیمت مصرف کننده، نرخ بیکاری و غیره اشاره کرد.

یکی از معایب شاخص‌های پسرو این است که به دلیل ماهیتشان در نشر اطلاعات تاخیر دارند و این امر موجب می‌شود تصمیمات نادرستی بر مبنای آنها گرفته شود.

به طور مثال فدرال رزرو آمریکا گزارشات شاخص قیمت مصرف کننده را بررسی می‌کند و بر مبنای آنها نرخ بهره را نیز تعیین می‌کند. ممکن است اتفاقاتی در کشور موجب به وجود آمدن ناکارآمدی شاخص گزارش شده قبلی شود.

تاثیرات شاخص اقتصادی در بازار مالی

در نظر داشته باشید شاخص‌های اقتصادی در زمینه‌های مختلفی همچون: رشد اقتصادی، اشتغال، تورم، کشاورزی و غیره گزارش می‌شوند که همگی جزوی از موضوعات مهم دانش اقتصاد کلان به شمار می‌رود.

تمام شاخص اقتصادی نیز مهم هستند و تاثیرگذاری آنها در انواع بازارهای مالی به شکل نوسانات قیمتی، به وفور دیده می‌شود. در مطالب آینده به بررسی مهمترین شاخص اقتصادی می‌پردازیم.

نوشته شده در : دانشنامه کیوی ایندکس